Με αφορμή την επικείμενη Συνδιάσκεψη της Επιτροπής του ΟΗΕ για τις Ναρκωτικές Ουσίες [1] (12-16 Μαρτίου στη Βιέννη) και τη συμπλήρωση 100 χρόνων του παγκόσμιου συστήματος ελέγχου των ναρκωτικών ουσιών (που ξεκίνησε με τη Σύμβαση της Χάγης το 1912 και συνεχίστηκε με τη τις Συμβάσεις των Ηνωμένων Εθνών του 1961 [2], του 1971 [3] και του 1988 [4]), υπάρχει μια γενικευμένη αντίδραση σε παγκόσμιο επίπεδο για την (αν)αποτελεσματικότητα των κατασταλτικών- απαγορευτικών πολιτικών που εφαρμόζονται και διαγράφεται πλέον επιτακτική η ανάγκη για μεταστροφή σε αντιαπαγορευτικές πολιτικές μείωσης της βλάβης και ένα εναλλακτικό ρυθμιστικό πλαίσιο.Δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα δημόσια επιστολή [5] που προσυπογράφουν δεκάδες επιφανείς ακαδημαϊκοί και επιστήμονες (ανάμεσά τους δεκατέσσερις νομπελίστες από διάφορες ειδικότητες), πρώην πρόεδροι κρατών (Αμερικής, Βραζιλίας, Κολομβίας, Μεξικού, Ελβετίας, Πολωνίας), καλλιτέχνες και διανοούμενοι, πολιτικοί και βουλευτές, εκπρόσωποι σωματείων, διεθνών οργανισμών και ενώσεων, με τίτλο που περιλαμβάνει όλο το νόημα: “ο παγκόσμιος πόλεμος κατά των ναρκωτικών απέτυχε, ήρθε η ώρα για μια νέα προσέγγιση”.
Οι συνυπογράφοντες τη επιστολής τονίζουν ότι “ο παγκόσμιος πόλεμος κατά των ναρκωτικών έχει αποτύχει και έχει πολλές αθέμιτες και καταστροφικές συνέπειες παγκοσμίως”. […] Οι πολιτικές της απαγόρευσης δημιουργούν μεγαλύτερη βλάβη από όση προλαμβάνουν. Θα πρέπει να εξετάσει κανείς σοβαρά το ενδεχόμενο να μετατοπιστούν οι πόροι από την ποινικοποίηση δεκάδων εκατομμυρίων, κατά τα άλλα νομοταγών πολιτών, και να μετακινηθούν προς μια προσέγγιση που βασίζεται στον τομέα της υγείας, της μείωσης της βλάβης, της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τα στοιχεία συνεχώς αποδεικνύουν ότι αυτές οι προσεγγίσεις που βασίζονται στη υγεία φέρνουν καλύτερα αποτελέσματα σε σχέση με την ποινικοποίηση”.
Αυτή η πρωτοβουλία του Beckley Foundation [6], στα πλαίσια της “παγκόσμιας πρωτοβουλίας για την μεταρρύθμιση των πολιτικών για τα ναρκωτικά” [7], έρχεται σε συνέχεια της δημοσιοποίησης της έκθεσης [8] της “Παγκόσμιας Επιτροπής για τις Πολιτικές περί Ναρκωτικών” [9], τον Ιούνιο του 2011. Η εν λόγω “Παγκόσμια Επιτροπή” αποτελείται από 19 προσωπικότητες διεθνούς βεληνεκούς (πρώην αρχηγοί κρατών, διανοούμενοι, πολιτικοί, στελέχη ιδρυμάτων και επιχειρηματίες), με στόχο να σταματήσουν τον παράλογο “πόλεμο κατά των ναρκωτικών” και να συμβάλλουν σε ένα διεθνή διάλογο, ενημερωμένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο, για να βρεθούν οι πιο ανθρώπινοι και αποτελεσματικοί τρόποι για να μειωθούν οι βλάβες που προκαλεί η χρήση ουσιών στον άνθρωπο και την κοινωνία.
Η έκθεση [10] που συνέταξε η Παγκόσμια Επιτροπή προτείνει την παύση της ποινικοποίησης και του στιγματισμού των χρηστών ουσιών που δεν βλάπτουν άλλους, ενώ ενθαρρύνει τον πειραματισμό των Κυβερνήσεων με εναλλακτικά μοντέλα νομικής ρύθμισης των ουσιών, ιδιαίτερα για την κάνναβη, για να καταπολεμηθεί το οργανωμένο έγκλημα και να διασφαλιστεί η δημόσια υγεία και η ακεραιότητα των πολιτών. Προτείνει επίσης ότι πρέπει να εμπλουτιστεί ο πλουραλισμός των θεραπευτικών μεθόδων, όχι μόνο με θεραπείες υποκατάστατων (μεθαδόνη, βουπρενορφίνη), αλλά και με προγράμματα κλινικής χορήγησης ηρωίνης και καθαρών σύνεργων ακόμη και μέσα σε καταστήματα εγκλεισμού, ενώ τονίζει ότι οι χώρες που εξακολουθούν και επενδύουν στην καταστολή πρέπει να εστιάσουν στο οργανωμένο έγκλημα και όχι τους χρήστες, για τους οποίους πρέπει να παρέχεται επιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρησηγια την πρόληψη και τη μείωση της βλάβης. Καταλήγει δε ότι είναι καιρός να σπάσουμε τα ταμπού, να αξιολογήσουμε τις πολιτικές που εφαρμόζονται με γνώμονα το κόστος και την ωφέλεια- αποτελεσματικότητά τους, και να αντικαταστήσουμε τις πολιτικές που στηρίζονται σε ιδεοληψίες και ηθικούς δογματισμούς, με πολιτικές που είναι δημοσιονομικά ορθές και στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα και καλές πρακτικές που μειώνουν τη βλάβη και διασφαλίζουν τη δημόσια υγεία.
Της έκθεσης της Παγκόσμιας Επιτροπής είχε προηγηθεί η υπογραφή της Διακήρυξης της Βιέννης, τον Ιούλιο του 2010, ένα κείμενο επιστημόνων που τόνιζε ότι η ποινικοποίηση των χρηστών παράνομων ουσιών συμβάλλει στην εξάπλωση της επιδημίας του Ιού HIV και έχει σαν αποτέλεσμα ανυπολόγιστες αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και την κοινωνία. Μια διακήρυξη που δυστυχώς αυτοεκπληρώθηκε στην Ελλάδα η οποία τον τελευταίο χρόνο έχει παρουσιάσει αύξηση των κρουσμάτων, ιδιαίτερα ανάμεσα σε τοξικομανής της τάξης του 1000%! [11, 12].
Ακόμη και οι πιο πρόσφατες επίσημες εκθέσεις του ΟΗΕ [13, 14] συνηγορούν στο πόρισμα της έκθεσης Reuter- Trautmann (που είχε χρηματοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) [15] ότι οι υπάρχουσες απαγορευτικές πολιτικές έχουν αποτύχει στον κύριο στόχο τους που είναι η μείωση της προσφοράς και της ζήτησης παράνομων ουσιών, αφού οι χρήστες ουσιών είναι περισσότεροι από ποτέ (με συντηρητική εκτίμηση περισσότεροι από 250 εκατομμύρια παγκόσμια), όπως και οι έγκλειστοι κατά παράβαση των νόμων περί ναρκωτικών στις φυλακές όλου του κόσμου, ενώ το παράνομο οργανωμένο έγκλημα παρουσιάζει φαινομενικά κέρδη (το εμπόριο ουσιών είναι η τρίτη πιο επικερδής βιομηχανία στο κόσμο -μετά τα τρόφιμα και το πετρέλαιο- με ετήσιο τζίρο περισσότερα από 450 δισεκατομμύρια δολάρια- όλα στα χέρια των εγκληματιών). Αυτό και αν είναι εγκληματική πολιτική!
Στην Λατινική Αμερική υπάρχει επίσης μεγάλη κινητοποίηση τελευταία από πολλούς πρώην και νυν προέδρους για να βρεθεί ένα μοντέλο νομικής ρύθμισης και καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος. Πρόσφατα η πρόεδρος της Κόστα Ρίκα [16] δήλωσε ότι η νομιμοποίηση των ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική αποτελεί μια σοβαρή πρόταση για τη μείωση της βίας και της εγκληματικότητας, ακολουθώντας το παράδειγμα του προέδρου της Γουατεμάλας [17], ενώ και οι Πρόεδροι του Μεξικό [18] και της Κολομβίας [19] δείχνουν ανοιχτοί σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ακόμη και εκπρόσωποι των ΗΠΑ [20] παραδέχθηκαν πρόσφατα ότι ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών είναι μια δαπανηρή αποτυχία.
Στον αντίποδα της διάσκεψης του ΟΗΕ για τα ναρκωτικά στη Βιέννη, οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και πιο συγκεκριμένα το Πανευρωπαϊκό Αντιαπαγορευτικό δίκτυο της ENCOD [21], διοργανώνουν το πρώτο φεστιβάλ Ειρήνης για τα Ναρκωτικά (Drug Peace Festival) [22], από τις 9 μέχρι τις 12 Μαρτίου 2012, με πλούσιο ενημερωτικό και ακτιβίστικο πρόγραμμα.
Οι Ηλιόσποροι στηρίζουν το φεστιβάλ Ειρήνης για τα Ναρκωτικά στα πλαίσια της Αντιαπαγορευτικής εκστρατείας για τη μείωση της βλάβης από τις εξαρτήσεις. Εν αναμονή του πολυαναμενόμενου νέου κώδικα για τα ναρκωτικά [23], τα πάγια αιτήματά μας [24] για αποποινικοποίηση της χρήσης, προμήθειας και κατοχής ουσιών για προσωπική χρήση, για διαχωρισμό και αντιμετώπιση των ουσιών με βάση την επικινδυνότητά τους [25], για πλουραλισμό στις θεραπευτικές μεθόδους, γιαεπιστημονικά τεκμηριωμένη πληροφόρηση, καθώς και για νομιμοποίηση της καλλιέργειας κλωστικής και ινδικής κάνναβης για ψυχαγωγικούς, φαρμακευτικούς και βιομηχανικούς σκοπούς, είναι πιο επίκαιρα από ποτέ.
Η αλήθεια είναι η καλύτερη πρόληψη. Είναι καιρός για αλλαγή.
Για περισσότερες ενδιαφέρουσες συνδέσεις και εκθέσεις: http://reformdrugpolicy.com/library/
5.3.2012
