Πρόσκληση σε Συνέντευξη Τύπου για το νέο “Κώδικα Ναρκωτικών”.

Σας προσκαλούμε σε Συνέντευξη Τύπου για το νέο “Κώδικα Ναρκωτικών”. Με αφορμή την ψήφιση του νέου “Κώδικα Ναρκωτικών” στη Βουλή, η Συμμαχία “Αλλάξτε πολιτική για τα ναρκωτικά”, σας προσκαλεί σε Συνέντευξη Τύπου, την Πέμπτη 2 Φεβρουαρίου, στις 12.30 το μεσημέρι στο πολυχώρο Booze Cooperativa (Κολοκοτρώνη 57).

Σκοπός της Συνέντευξης Τύπου είναι η προάσπιση και η εποικοδομητική κριτική επί του νομοσχεδίου, καθώς θεωρούμε ότι αυτό βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, αν και παρουσιάζει ελλείψεις σε θέματα όπως αντικειμενικά κριτήρια διαχωρισμού χρήστη- εμπόρου, προσδιορισμός ποσοτήτων ιδίας χρήσης, διαχωρισμός των ουσιών με βάση την επικινδυνότητά τους, ρητή εξαίρεση της κλωστικής κάνναβης.

 

 

Προσκεκλημένοι ομιλητές είναι οι:

– Μένη Μαλλιώρη, πρόεδρος ΟΚΑΝΑ
– Γρηγόρης Ψαριανός, Βουλευτής Δημοκρατικής Αριστεράς
– Ελεάννα Ιωαννίδου, συν-εκπρόσωπος Τύπου των Οικολόγων Πράσινων
– Πάνος Λάμπρου, ΣΥΡΙΖΑ
– Τάσος Αβραντίνης (Αντιδήμαρχος Αθηναίων), ΔΡΑΣΗ
– Λίνα Καρανασοπούλου, δικηγόρος
– Σερεφείμ Κανδύλας, ιδιοκτήτης Kannabishop
Τη συνέντευξη θα συντονίζει ο δημοσιογράφος Αχιλλέας Πεκλάρης.

Στη συζήτηση θα παρέμβουν με γραπτό κείμενο ο Carel Edwards, πρώην επικεφαλής της μονάδας συντονισμού της πολιτικής για τα ναρκωτικά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και νυν εκπρόσωπος του διεθνούς οργανισμού LEAP (Law Enforcement Against Prohibition), καθώς και ο Joep Oomen, συντονιστής του διεθνούς ανιαπαγορευτικού δικτύου της ENCOD, στο οποίο συμμετέχουν περισσότερες από 200 οργανώσεις από όλη την Ευρώπη.

Η Συμμαχία “Αλλάξτε πολιτική για τα ναρκωτικά” είναι μια άτυπη πολιτική συσπείρωση που αποτελείται από τους φορείς: Ηλιόσποροι, Ελευθεριακός Σύνδεσμος Απεξάρτησης, Οικολόγοι Πράσινοι, Νέοι Πράσινοι, ΑΚΟΑ, Εφημερίδα Εποχή, επιτροπή δικαιωμάτων ΣΥΡΙΖΑ, νεολαία Δημοκρατικής Αριστεράς, Φιλελεύθερη Συμμαχία.

Ακολουθούν οι τοποθετήσεις των Carel Edwards και Joep Oomen.

Carel Edwards, πρώην επικεφαλής της μονάδας συντονισμού της πολιτικής για τα ναρκωτικά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
“Φέτος είναι η συμπλήρωση 100 χρόνων του παγκόσμιου συστήματος ελέγχου των ναρκωτικών ουσιών. Ξεκίνησε με τη Σύμβαση της Χάγης του 1912 και τελικά οδήγησε στο σύστημα που έχουμε σήμερα με τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών. Αρχικά είχε σχεδιαστεί ως μέσο διαχείρισης και ελέγχου των ουσιών, καθώς και περιορισμού της χρήσης τους μόνο για ιατρικούς σκοπούς. Στην πραγματικότητα όμως μετατράπηκε σε ένα σύστημα πλήρους απαγόρευσης που ασκεί πίεση στα κράτη μέλη να εφαρμόσουν ποινικό έλεγχο, ανεξάρτητα από το εάν αυτό είναι συμβατό με τον πολιτισμό τους, ή ακόμη, αν μια τέτοια προσέγγιση στην πραγματικότητα λειτουργεί. Το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι δεν έχει λειτουργήσει.
Σε όλο τον κόσμο, στην Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική, την Αυστραλία, τον Καναδά και πολλές άλλες χώρες υπάρχει μια τάση απομάκρυνσης από αυτό τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών”, προς μια προσέγγιση βάσει επιστημονικών δεδομένων, η οποία δίνει έμφαση στην πρόληψη, τη μείωση των επιβλαβών συνεπειών, καθώς και την εκπαίδευση πάνω σε ζητήματα κοινωνικής επανένταξης και υγιεινής σχετικά με ναρκωτικά. Βλέπουμε, επίσης, ένα αυξανόμενο βαθμό ανοχής της κάνναβης, η οποία είναι πλέον η πιο διαδεδομένη ουσία στον κόσμο. 
Με ένα στους πέντε Ευρωπαίους να κάνουν χρήση κάνναβης είτε τώρα είτε στο παρελθόν, πολλές χώρες διαπιστώνουν ότι η αποποινικοποίηση – επίσημα ή με όποιο άλλο τρόπο – είναι η μόνη ρεαλιστική επιλογή. Υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση σε πολλές κοινωνίες, ότι οι αυθαίρετες συλλήψεις για κατοχή μικρών ποσοτήτων ναρκωτικών για προσωπική χρήση, δεν είναι πλέον συναφής με την εποχή που ζούμε και είναι όλο και περισσότερο απαράδεκτη για το ευρύ κοινό.
Η ιδέα ότι μπορείς να δημιουργήσεις μια κοινωνία χωρίς ναρκωτικά μέσω δικαστικών και κατασταλτικών μέσων δεν έχει καμία βάση σε οποιοδήποτε είδος ανάλυσης. Η ίδια η ιδέα αυτή αμφισβητείται πλέον όλο και περισσότερο στην βάση των προσωπικών δικαιωμάτων και ελευθεριών. Επιπλέον, η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών ουσιών (πάνω από 90%) δεν είναι «προβληματικοί» χρήστες, είναι δηλαδή «κανονικοί» άνθρωποι. Η δικαστική παρέμβαση στις ζωές αυτών των ανθρώπων είναι όλο και πιο δύσκολο να δικαιολογηθεί, ιδιαίτερα σε μια εποχή σοβαρής οικονομικής κρίσης και με βαθιές περικοπές των δημόσιων οικονομικών.
Δεδομένης της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε σήμερα, περισσότερο από ποτέ, θα πρέπει να επικεντρωνόμαστε στο να βοηθάμε τους προβληματικούς χρήστες μέσω της πρόληψης, της θεραπείας και της μείωσης της βλάβης και όχι μέσω της δίωξης και της φυλάκισης.
Η εξοικονόμηση για την κοινωνία και τα δημόσια οικονομικά είναι πολύ σημαντική και φαίνεται σε μελέτες ότι σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες αυτή η αποποινικοποίηση κοστίζει μέχρι και πέντε φορές λιγότερο από το κόστος της ποινικοποίησης αυτών των ανθρώπων.
Τα χρήματα που εξοικονομούνται με αυτό τον τρόπο θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καταπολέμηση των πιο πιεστικών θεμάτων δημόσιας τάξης και να παρέχουν το είδος της κοινωνικής προστασίας που ο λαός περιμένει από το κράτος.”

Joep Oomen, συντονιστής του διεθνούς ανιαπαγορευτικού δικτύου της ENCOD
“Η νομοθεσία για τα ναρκωτικά πρέπει να βασίζεται σε δεδομένα και όχι σε ευσεβείς πόθους. Κατά συνέπεια, η Ευρωπαϊκή Συμμαχία για Δίκαιες και Αποτελεσματικές Πολιτικές για τα Ναρκωτικά (ENCOD) χαιρετίζει την πρόθεση πίσω από τη νέα πρόταση νόμου στην Ελλάδα, την αποποινικοποίηση της χρήσης και κατοχής ναρκωτικών. Ωστόσο, η νέα πρόταση δεν έχει προχωρήσει αρκετά. Η πολιτική για τα ναρκωτικά θα πρέπει να αλλάξει, προκειμένου να μπορεί πραγματικά να εξυπηρετεί τους ανθρώπους. Ένα νομικό πλαίσιο θα πρέπει να αποσκοπεί στη ρύθμιση της παραγωγής και της διανομής των ναρκωτικών, με την θέσπιση σαφών όρων και κανόνων που πρέπει να ακολουθούνται.
Όπως ανέφερε ο Μεξικανός συγγραφέας Κάρλος Φουέντες την περασμένη εβδομάδα, “η λύση στο πρόβλημα των ναρκωτικών είναι η αποποινικοποίηση”. Ο πόλεμος κατά των ναρκωτικών δεν είναι μόνο μια αποτυχία. Είναι μια πηγή τεράστιας ζημιάς για την κοινωνία. Πρώτα απ’ όλα δημιουργεί μια γιγαντιαία παράνομη βιομηχανία, η οποία δεν θέτει κανένα ποιοτικό έλεγχο για τα προϊόντα της, ούτε όρια ηλικίας για τους πελάτες της, και τροφοδοτεί ένοπλες ομάδες και άλλες μορφές εγκληματικής δραστηριότητας. Δεύτερον, δημιουργεί μια τεράστια βιομηχανία ασφαλείας που μονοπωλεί τους πόρους της αστυνομίας και της δικαιοσύνης για τα ναρκωτικά, οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλες μορφές εγκληματικότητας.
Είναι ουσιαστικά αδύνατο να μειωθούν οι βλάβες που σχετίζονται με τη χρήση ναρκωτικών όσο οι καταναλωτές αυτών βρίσκονται σε συνεχή φόβο σύλληψης, και η ευρείας κλίμακας παραγωγή και διανομή ναρκωτικών είναι στα χέρια των εγκληματιών. Η εμπειρία των χωρών όπου η αποποινικοποίηση ορίστηκε μέσα από μια συγκεκριμένη τροποποίηση του νόμου (Ολλανδία το 1976 και Πορτογαλία το 2001) δείχνει ότι αυτή η μετριοπαθής προσέγγιση δεν έχει προκαλέσει έκρηξη στα επίπεδα της κατανάλωσης. Κατά συνέπεια, έχει καταστεί σαφές ότι η απαγόρευση δεν είναι απαραίτητη για να ελαχιστοποιηθούν τα επίπεδα χρήσης των ναρκωτικών.
Μια πολιτική που αρνείται την χρησιμότητα των ουσιών είναι ένας τρόπος να στερεί την κοινωνία από τα πολλά οφέλη που οι άνθρωποι θα μπορούσαν να έχουν από αυτές αν ήταν νόμιμα διαθέσιμες. Ο κατάλογος των ασθενειών που μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με την χρήση απαγορευμένων ναρκωτικών είναι εντυπωσιακός. Η κλωστική κάνναβη είναι πιθανώς μια από τις καλύτερες απαντήσεις στις περιβαλλοντικές προκλήσεις μας, ως μια βιώσιμη καλλιέργεια που μπορεί μεταξύ άλλων να αντικαταστήσει το πετρέλαιο, το ξύλο και το βαμβάκι. Η διευκόλυνση μιας νόμιμης αγοράς για το δίκαιο εμπόριο φύλλων κόκας από τη Νότια Αμερική ή του οπίου από την Ασία θα μπορούσε να ενισχύσει τις δίκαιες και ειλικρινείς παγκόσμιες εμπορικές σχέσεις. Η φορολόγηση της αγοράς των ναρκωτικών θα σήμαινε μια σημαντική συμβολή στον κρατικό προϋπολογισμό.”

Οι εγκληματικές πολιτικές για τα ναρκωτικά είναι καιρός να αλλάξουν
Μετά από πολλές δεκαετίες απαγόρευσης, καταστολής, παρανομίας, φυλακίσεων, θανάτων, γιγάντωσης του παράνομου εμπορίου ουσιών και της μαφίας, κατατέθηκε επιτέλους το νομοσχέδιο για τον νέο “κώδικα ναρκωτικών” που φαίνεται να αλλάζει την κατάσταση προς το καλύτερο.

Τα χρόνια της απαγόρευσης και της καταστολής μας κόστισαν πολύ ακριβά, σε πολύτιμους οικονομικούς πόρους και ανθρώπινες ζωές. Χρόνο με το χρόνο είχαμε περισσότερους θανάτους, περισσότερους φυλακισμένους, περισσότερους προβληματικούς και περιθωριοποιημένους χρήστες.
Η ηρωίνη πλέον θερίζει στην επαρχία και τα μεγάλα αστικά κέντρα, χωρίς καμία πρόβλεψη για μείωση της βλάβης για τους χρήστες και τη κοινωνία. Οι νέοι χρήστες ανενημέρωτοι και περισσότεροι από κάθε άλλη φορά, επιδίδονται σε μια πολυτοξικομανία η οποία έχει πάρει ανεξέλεγκτες καταστάσεις, ενώ η πλήρης απαγόρευση ευρέως διαδεδομένων φυσικών ευφορικών ουσιών (όπως η κάνναβη), άνοιξε το δρόμο σε πολύ πιο επικίνδυνες χημικές- τοξικές ουσίες (που παρασκευάζονται πιο εύκολα σε κλειστούς χώρους, ακόμη και από απορρυπαντικά).
Αποδεδειγμένα η απαγόρευση και η καταστολή απέτυχε παταγωδώς, αφού σε παγκόσμιο και πανευρωπαϊκό επίπεδο δεν κατάφερε να περιορίσει ούτε τη ζήτηση, ούτε τη προσφορά παράνομων ουσιών, με το τζίρο της Μαφίας από το παράνομο εμπόριο να ξεπερνάει κάθε προηγούμενο [1].

Ο νέος “κώδικας ναρκωτικών” που πρόσφατα στην Βουλή και αναμένουμε την ψήφισή του σύντομα, αλλάζει την κατάσταση προς το καλύτερο, χωρίς να αποτελεί ριζική λύση.
Για πρώτη φορά μετά από πολλές δεκαετίες ο χρήστης ουσιών δεν θα θεωρείται πλέον εγκληματίας αφού αποποινικοποιείται η προμήθεια, κατοχή και ιδία χρήση όλων των ουσιών, αν και δεν προσδιορίζονται τα όρια ποσοτήτων που δικαιολογούν προσωπική χρήση, ούτε διαχωρίζονται οι ουσίες ανάλογα με την επικινδυνότητά τους.
Η αυτοκαλλιέργεια κάνναβης για προσωπική χρήση μετατρέπεται σε πταίσμα, χωρίς όμως πάλι να προσδιορίζεται ο αριθμός των φυτών που δικαιολογούν προσωπική χρήση, ενώ φαίνεται να αποσυνδέεται η καλλιέργεια κλωστικής κάνναβης, καθώς απαλείφεται η αναφορά της από τον ορισμό του βασικού εγκλήματος (άρθρο 20).
Η μη θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων για την προσωπική χρήση (ποσότητες ουσιών, αριθμός δέντρων, διαχωρισμός ουσιών ανάλογα με την τοξικότητα- επικινδυνότητά τους) είναι σίγουρα ένα παράθυρο του νόμου που ενδέχεται να επιφέρει διαφορετικές ερμηνείες, όπως τονίσαμε στην κριτική του νομοσχεδίου [2] που είχε κατατεθεί για διαβούλευση.
Παρόλα αυτά, ο νέος “κώδικας ναρκωτικών” φαίνεται να κινείται στην σωστή κατεύθυνση, αφού θα αποσυμφορηθούν σημαντικά οι φυλακές και θα βελτιωθούν οι συνθήκες για τους χρήστες, που κατοχυρώνουν πλέον το δικαίωμα στην θεραπεία αντί της αυτεπάγγελτης φυλάκισης που ίσχυε μέχρι σήμερα.

Προκαλούμε το ΚΚΕ, τη ΝΔ και ΛΑΟΣ, που αντιμάχονται σφόδρα το νέο νομοσχέδιο, αντί να δημοσιοποιούν επιστημονικά ατεκμηρίωτες και κοινωνικά ανάλγητες ανακοινώσεις, αντί να τρομοκρατούν τον κόσμο με επιχειρήματα βγαλμένα από το μεσαίωνα, να τον παραπληροφορούν εσκεμμένα και να του ποτίζουν το μυαλό με το χειρότερο ναρκωτικό, τον ιδεολογικό φανατισμό, να παρουσιάσουν επιτέλους μη-παραποιημένα επιστημονικά δεδομένα τα οποία αποδεικνύουν ότι η απόλυτη καταστολή που φαντασιώνονται, μπορεί να φέρει κάποιο θετικό αποτέλεσμα και όχι απλά να γεμίσει τις τσέπες των καρτέλ και τις φυλακές με χρήστες.

Οι αντιαπαγορευτικές πολιτικές για τη μείωση της βλάβης όπου έχουν εφαρμοστεί έχουν αποδεδειγμένα θεαματικά θετικά αποτελέσματα, σε αντιδιαστολή με ότι υποστηρίζουν οι υποστηρικτές της απαγόρευσης και της καταστολής , γι αυτό και επεκτείνονται σε όλο και περισσότερες χώρες: Πορτογαλία, Ισπανία, Βέλγιο, Ολλανδία, Τσεχία, Ελβετία, Σλοβενία, Γερμανία.

Υπάρχουν πολλά θετικά παραδείγματα και επιτυχημένα μοντέλα αποποινικοποίησης της χρήσης και ρύθμισης του παράνομου εμπορίου, καθώς και προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης των τοξικοεξαρτήσεων στα πλαίσια της μείωσης της βλάβης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το 2004 έχει παραδεχτεί ότι οι πολιτικές πρέπει να αλλάξουν κατεύθυνση στα πλαίσια της πρόληψης και της μείωσης της βλάβης [3]. Στην Ολλανδία δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι το μοντέλο των coffee-shops έχει φέρει αύξηση στη χρήση κάνναβης ανάμεσα στους ενήλικες, αντίθετα το πληθυσμιακό ποσοστό χρήσης κάνναβης είναι κάτω από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, ενώ υπάρχουν πλέον σχετικά λίγοι νέοι χρήστες οπιούχων και ο μέσος όρος ηλικίας τους συνεχώς μεγαλώνει [4]. Στη Πορτογαλία μετά την πλήρη αποποινικοποίηση της χρήσης όλων των ουσιών από το 2001 τα αποτελέσματα είναι εντυπωσιακά, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την απεξάρτηση από οπιούχα και την αύξηση των ατόμων που αναζητούν θεραπεία [5]. Στην Ελβετία που εδώ και 15 χρόνια εφαρμόζει μια πολιτική ανοχής με την κάνναβη και καινοτόμα προγράμματα μείωσης της βλάβης σε ότι αφορά την τοξικοεξάρτηση (συντήρηση με υποκατάστατα, δωμάτια χρήσης, διανομή σύνεργων) υπάρχουν θεαματικά αποτελέσματα σε ότι αφορά τη μείωση του αριθμού νέων χρηστών, ακόμη και κάνναβης, και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης για τους τοξικοεξαρτημένους χρήστες [6].

Το πρόσφατο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Καλιφόρνια για την νομιμοποίηση της ιατρικής κάνναβης αν και αρνητικό, καταψηφίστηκε τελικά με 47% υπέρ και 53% κατά, μας γεμίζει με αισιοδοξία γιατί είναι πλέον θέμα χρόνου η αλλαγή του σκηνικού σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ [7] υπολογίζει ότι μπορούν να εξοικονομηθούν μέχρι και 13.9 δις δολάρια από δημόσιες δαπάνες αν νομιμοποιηθεί η κάνναβη στις ΗΠΑ (στην Καλιφόρνια που ήδη εφαρμόζει το μοντέλο της χορήγησης από φαρμακεία -dispensaries- με ιατρική συνταγή η εξοικονόμηση μπορεί να φτάσει τα 1.8 δις δολάρια), ενώ μπορούν να εισπραχθούν άλλα 6.4 δις δολάρια από την φορολόγηση της παραγωγής  κάνναβης. Μια άλλη πρόσφατη μελέτη από την Ακαδημία της Ουτρέχτης [8] υπολογίζει ότι η νομιμοποίηση της κάνναβης στην Ολλανδία θα αποφέρει στο κράτος καθαρά έσοδα από φόρους μέχρι και 850 εκ ευρώ ετησίως, ενώ αντίστοιχη έρευνα της Γερμανικής Ένωσης Κλωστικής Κάνναβης από το 2008 [9] υπολογίζει τα αντίστοιχα καθαρά έσοδα από φόρους για την Γερμανία στα 2.8 δις ευρώ ετησίως. Στην Ισπανία όπου ήδη εφαρμόζεται με επιτυχία το μοντέλο των μη-κερδοσκοπικών σωματείων παραγωγών- καταναλωτών κάνναβης (cannabis social clubs, περισσότερα από 200 κλαμπ σε όλη την Ισπανία με δεκάδες χιλιάδες μέλη), με την πλήρη νομιμοποίηση του συγκεκριμένου μοντέλου αυτοκαλλιέργειας μπορούν να δημιουργηθούν 7.500 άμεσες και 30.000 έμμεσες θέσεις εργασίας, ενώ το κράτος θα εισέπραττε 367 εκ ευρώ ετησίως από φόρους [10].

Στην Ελλάδα με τους τουλάχιστον 500.000 καταναλωτές κάνναβης (τις ιδανικές συνθήκες -μορφολογία, κλίμα- και ποικιλίες για καλλιέργεια), τους 100.000 χρήστες οπιούχων και τους άλλους τόσους κοκαΐνης τι περιμένουμε; Αφού οι υπάρχουσες πολιτικές όχι μόνο έχουν αποτύχει αλλά είναι αποδεδειγμένα εγκληματικές και καταστροφικές, γιατί εμείς συνεχίζουμε να ταΐζουμε τα παράνομα κυκλώματα αντί να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα αδογμάτιστα, με βάση τα επιστημονικά δεδομένα και τις διεθνείς καλές πρακτικές; Μέχρι πότε θα διεκδικούμε τα αυτονόητα και θα αγωνιζόμαστε για τα απαγορευμένα;

Εμείς θα εξακολουθούμε να απαιτούμε ακόμη πιο ανθρώπινες πολιτικές μείωσης της βλάβης, περισσότερο πλουραλισμό θεραπευτικών μεθόδων, δημόσια πρωτοβάθμια περίθαλψη και επιστημονικά τεκμηριωμένη ενημέρωση ιδιαίτερα των νέων, χρηστών και μη. Θα εξακολουθούμε να απαιτούμε τη νομιμοποίηση της αυτοκαλλιέργειας κάνναβης για προσωπική, θεραπευτική και ψυχαγωγική χρήση, αλλά και την απελευθέρωση της καλλιέργειας κλωστικής κάνναβης για βιομηχανικούς σκοπούς.
Θεωρούμε πως το μοντέλο της συλλογικής μη-κερδοσκοπικής καλλιέργειας κάνναβης (κοινωνικές λέσχες κάνναβης) είναι ένα πολύ σημαντικό μέτρο αυτορύθμισης της παραγωγής και κατανάλωσης από τους ίδιους τους χρήστες, με σημαντικά οφέλη για εκείνους, την κοινωνία και την οικονομία [11].
Ακόμη και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δηλώνει ανοιχτή σε αλλαγή της πολιτικής για τα ναρκωτικά και έδειξε ενδιαφέρον για το εν λόγω μοντέλο αυτορύθμισης όταν αυτό παρουσιάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο [12].

Μέχρι να λάμψει η αλήθεια, που είναι η καλύτερη πρόληψη, εμείς θα αγωνιζόμαστε για την ελευθερία μας και θα διεκδικούμε τα αυτονόητα.

Ηλιόσποροι
[1] http://www.iliosporoi.net/index.php?option=com_content&view=article&id=372:2011-04-06-10-18-12&catid=81:2011-11-24-19-57-43&Itemid=371  
[2] http://www.iliosporoi.net/index.php?option=com_content&view=article&id=394:2011-09-19-07-16-15&catid=81:2011-11-24-19-57-43&Itemid=371  
[3] Η Έκθεση Catania του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2004): http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P6-TA-2004-0101+0+DOC+XML+V0//EL 
[4] Evaluation of the Dutch national drug policy, Laar, M. van (ed.), Ooyen-Houben, M. (ed.), Trimbos-instituut, WODC (2009), summary: http://english.wodc.nl/images/1790_summary_tcm45-201181.pdf  
[5] Το επιτυχημένο παράδειγμα της Πορτογαλίας: http://www.cato.org/pubs/wtpapers/greenwald_whitepaper.pdf
[6] Assessing Drug Problems and Policies in Switzerland, 1998-2007, Research report of Peter Reuter, University of Maryland, USA and Domenic Schnoz, Institut für Sucht- und Gesundheitsforschung (ISGF), Zurich (2009), summary: http://www.bag.admin.ch/themen/drogen/00042/00624/06044/07683/index.html?lang=en&download=NHzLpZeg7t,lnp6I0NTU042l2Z6ln1ad1IZn4Z2qZpnO2Yuq2Z6gpJCIdHx9g2ym162epYbg2c_JjKbNoKSn6A–  
[7] The Budgetary Implications of Drug Prohibition,February, 2010, Jeffrey A. Miron, Department of Economics, Harvard University: http://www.economics.harvard.edu/faculty/miron/files/budget%202010%20Final.pdf
[8] An economic perspective on the legalisation debate: the Dutch case, Boermans, Martijn A.
Vol 2, No 4 (2010): Drugs & the Law, Amsterdam Law Forum: http://ojs.ubvu.vu.nl/alf/issue/view/19 ή εδώ: http://hogeschoolutrecht.academia.edu/MartijnBoermans/Papers/319117 /An_Economic_Perspective_on_the_Legalisation_Debate_The_Dutch_Case
[9] Γερμανική Ένωση Κλωστικής Κάνναβης (2008), Warum Hanf? – Über die ökologischen und ökonomischen Möglichkeiten des Rohstoffs Hanf: http://hanfverband.de/index.php/themen/cannabisfakten/1002-warum-hanf-ueber-die-oekologischen-und-oekonomischen-moeglichkeiten-des-rohstoffs-hanf
[10] Δημόσια Ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (Δεκέμβριος 2010): Μεταρρύθμιση των πολιτικών για τα ναρκωτικά: μια διέξοδος από την κρίση; Εισήγηση Martin Barriuso, Pannagh Cannabis Social Club Bilbao, president of the national federation of cannabis associations in Spain, http://www.encod.org/info/IMG/pdf/SPEECH_BARRIUSO.pdf
[11] http://www.iliosporoi.net/index.php?option=com_content&view=article&id=410:-cannabis-social-clubs&catid=81:2011-11-24-19-57-43&Itemid=371
[12] http://www.iliosporoi.net/index.php?option=com_content&view=article&id=351:a-&catid=81:2011-11-24-19-57-43&Itemid=371