Η ζωή εκτός τσιμέντου είναι ανάσα, πηγή έμπνευσης και συνειδητοποίησης. Ο ύπνος κάτω από τα αστέρια, το μαγείρεμα στην φύση και η κοινωνικοποίηση στην ακροθαλασσιά είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Κανένας νομοθέτης δεν μπορεί να μας το πάρει.
Η επιλογή της διαβίωσης σε ελεύθερους, ανοιχτούς δημόσιους χώρους αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός/ καθεμιάς από εμάς, το οποίο πρέπει να διαφυλαχτεί. Όπως πρέπει να διαφυλαχτεί με πλήρη υπευθυνότητα και η Μητέρα Γη που μας φιλοξενεί μοιράζοντας απλόχερα τις χαρές της.
Για να μπορούμε όλοι να μοιραζόμαστε την ομορφιά της φύσης και να μην δίνουμε δικαιώματα καταστολής της ελεύθερης κατασκήνωσης, προτείνουμε παρακάτω δέκα βασικές αρχές για συνειδητή και υπεύθυνη ελεύθερη κατασκήνωση. Ας τις εφαρμόσουμε και ας τις επικοινωνήσουμε στους γύρω μας εμπλουτίζοντάς τις, ώστε κάθε χρόνο να μπορούμε να απολαμβάνουμε τον τρόπο διαβίωσης που μας φέρνει κοντά στην πραγματική μας ύπαρξη.
1. Χρησιμοποιούμε τα μονοπάτια που έχουν ήδη χαραχθεί. Όταν ταξιδεύουμε προς την περιοχή ελεύθερης διαβίωσης προτιμούμε τη δίοδο από ήδη υπάρχοντα μονοπάτια για να μην καταστρέψουμε τη χλωρίδα και για να μην συμβάλουμε στη διάβρωση του εδάφους. Εγκαταλείπουμε τα αυτοκίνητα στην πόλη, και αν αυτό δεν είναι δυνατόν, τα παρκάρουμε μακριά από την παραλία και δεν εμποδίζουμε την πρόσβαση σε αυτή.
2. Αφήνουμε το χώρο σε καλύτερη κατάσταση από ότι τον βρήκαμε! Έχουμε πάντα μαζί μας σακούλες απορριμμάτων για να παίρνουμε φεύγοντας όχι μόνο τα δικά μας σκουπίδια αλλά και προηγούμενων κατασκηνωτών όποτε είναι εφικτό. Καλό είναι να φτιάχνουμε ένα ειδικά διαμορφωμένο χώρο για τα σκουπίδια μας (ή αυτοσχέδιους κάδους αν δεν υπάρχουν) αν είναι να κατασκηνώσουμε για πολλές ημέρες, για να συγκεντρώνουμε μακριά από τις σκηνές τις σακούλες απορριμμάτων, ενώ τα οργανικά απορρίμματα (π.χ. αποφάγια, φλούδες) μπορούμε να τα θάβουμε σε άλλο ειδικά διαμορφωμένο χώρο, σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρα από τις σκηνές.
3. Δεν αφήνουμε το χαρτί τουαλέτας να ανεμίζει σαν σφραγίδα της παρουσίας μας! Έχουμε μια σακούλα απορριμάτων μαζί μας και ποτέ δεν θάβουμε τα χαρτιά τουαλέτας γιατί τα ζώα τα ξεθάβουν, ή αντί για χαρτί προτιμάμε το νερό. Προτιμάμε να σκάβουμε μικρούς λάκκους (τουλάχιστον 20 εκ. βάθος) και να τους σκεπάζουμε με χώμα όταν κάνουμε την “ανάγκη” μας. Σε περιοχές που κατασκηνώνουν πολλοί ελεύθερο-κατασκηνωτές καλό είναι να επιλεχθεί μια τοποθεσία που θα δημιουργηθεί μια βιολογική τουαλέτα με την χρήση ενεργών μικροοργανισμών (www.oiko-em.gr) για να μη μυρίζει και να γίνει κομπόστ γρήγορα.
4. Ελαχιστοποιούμε το αποτύπωμα μας. Αποφεύγουμε τις συσκευασίες μίας χρήσης (π.χ. πλαστικά ποτήρια, πιατάκια, σακούλες) και προτιμούμε υλικά-σύνεργα που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν (π.χ. πάνινες σακούλες, ανοξείδωτες κούπες, πιάτα και μαχαιροπίρουνα). Κατασκευάζουμε αυτοσχέδια τασάκια για τα αποτσίγαρα. Προσπαθούμε να φτιάχνουμε κατασκευές φυσικής σκίασης ή χαμηλής οπτικής όχλησης, αποφεύγουμε να γεμίζουμε μια όμορφη παραλία με πλαστικά τεντάκια και σκηνές. Χρησιμοποιούμε τη φαντασία μας!
5.Προφυλάσσουμε την περιοχή από τις φωτιές. Όταν μαγειρεύουμε προτιμούμε τη χρήση συσκευής με γκάζι αντί να ανάψουμε φωτιά, κυρίως αν έχουμε κατασκηνώσει στο δάσος ή σε περιοχή με ξερή βλάστηση. Σε καμία περίπτωση δεν κόβουμε δέντρα για καύσιμη ύλη και προτιμούμε ξερά πεσμένα κλαριά, έτσι ώστε να καθαριστεί το δάσος από οτιδήποτε ξερό, βοηθώντας έτσι στην προστασία από πυρκαγιές. Δεν αφήνουμε ποτέ τη φωτιά από το οπτικό μας πεδίο και όταν τη σβήνουμε προσέχουμε να έχει γίνει σκόνη χωρίς αποκαΐδια! Ακόμα καλύτερα δεν ανάβουμε καμία φωτιά σε απόσταση 50 μέτρων από ξερά φύλλα, ιδίως αν φυσάει. Αποφεύγουμε τη καύση πλαστικών και άλλων τοξικών απορριμμάτων. Καλό θα είναι να έχουμε πάντα δίπλα στη φωτιά μπουκάλια με νερό. Μοιραζόμαστε τη φωτιά μας με άλλους, μαγειρεύουμε μαζί, γλιτώνουμε πόρους και κοινωνικοποιούμαστε.
6. Όχι χημικά στο καθαρό νερό της φύσης. Αποφεύγουμε να πλενόμαστε στα ποτάμια, τις λίμνες και τη θάλασσα χρησιμοποιώντας απορρυπαντικά, σαμπουάν και οδοντόβουρτσες καθώς θα προκαλέσουν βλάβες στα ψάρια και το οικοσύστημα. Προτιμούμε βιολογικά βιοδιασπώμενα προϊόντα, αν και καλύτερα να μην χρησιμοποιούμε ακόμα και αυτά σε ποτάμια.
7. Σεβόμαστε και μαθαίνουμε από την πανίδα και τη χλωρίδα της περιοχής. Όταν μαζεύουμε ρίγανη, θυμάρι, κρίταμο και άλλα αρωματικά φυτά, κόβουμε μόνο όσο χρειαζόμαστε και ποτέ δεν τα κόβουμε από τη ρίζα για να ξαναφυτρώσουν. Καλό είναι πάντως να μην απομακρύνουμε βλάστηση και άλλα ενδημικά είδη (π.χ. βότσαλα, κοχύλια) από τον τόπο τους. Ενημερωνόμαστε για τις ομορφιές της περιοχής αλλά και τους κανόνες που τη διέπουν, ιδίως αν είναι προστατευόμενη. Μεγάλη προσοχή σε περιοχές που είναι προστατευόμενες γιατί φιλοξενούν είδη χλωρίδας και πανίδας που απειλούνται με εξαφάνιση, όπως χελώνες καρέτα-καρέτα που εναποθέτουν τα αυγά τους σε αμμουδιές και αποπροσανατολίζονται εύκολα από τα φώτα μας.
8. Διατηρούμε τα επίπεδα θορύβου στο ελάχιστο όχι μόνο για να μην ενοχλούμε τους υπόλοιπους κατασκηνωτές αλλά και τους μόνιμους κατοίκους, τα ζώα της περιοχής. Ο χώρος που κατασκηνώνουμε δεν είναι τσιφλίκι μας και αποφεύγουμε να δημιουργούμε συνθήκες μόνιμης εγκατάστασης και όχλησης.
9. Διαχέουμε τη γνώση. Επικοινωνούμε με τους υπόλοιπους κατασκηνωτές της περιοχής, τους ενημερώνουμε για τις αρχές της υπεύθυνης κατασκήνωσης διότι κατανοούμε ότι δεν γνωρίζουν από πριν πως να διαμένουν υπεύθυνα στη φύση, μοιραζόμαστε και δημιουργούμε στο μέτρο του επιθυμητού συνθήκες συλλογικής διαβίωσης, ανταλλάσσουμε απόψεις για το πως μπορούμε να διαφυλάξουμε την περιοχή και να προασπίσουμε συλλογικά και ατομικά το δικαίωμά μας για ελεύθερη διαβίωση σε αυτή. Σε περίπτωση καταστολής, ενωνόμαστε, εκφράζουμε συλλογική αλληλεγγύη, και απαντάμε στις προκλήσεις όλοι μαζί.
10. Μοιραζόμαστε το χώρο διαβίωσης, αποβάλλουμε το αίσθημα της ιδιοκτησίας και της ελιτίστικης «ταμπελοποίησης» που μας ακολουθεί από την αστική διαβίωση και σεβόμαστε το περιβάλλον και τους γύρω μας. Δεν ξεχνάμε οτι η προτίμηση μας στην έλλειψη οργανωμένων υπηρεσιών (αποκομιδή σκουπιδιών, χώροι υγιεινής κ.τ.λ.) προάγει την συνυπευθυνότητα, την αυτορύθμιση και την αυτοοργάνωση.
Το παράλογο της νομοθεσίας ποινικοποίησης της ελεύθερης κατασκήνωσης στη φύση, εξηγείται από τους νόμους του αφύσικου οικονομισμού. Παράλληλα με την καταστολή του ελεύθερου κατασκηνωτή, έρχεται η επιβράβευση των αυθαίρετων κτισμάτων σε δάση, αιγιαλούς και κοινόχρηστους χώρους. Παράλληλα με το διπλασιασμό του προστίμου με το άλλοθι ότι οι κατασκηνωτές είναι επικίνδυνοι για το περιβάλλον, έρχεται η νομιμοποίηση της άναρχης, φαραωνικής τουριστικής δόμησης ακόμα και σε προστατευόμενες περιοχές.
Η τοπική κοινωνία πρέπει ανοίξει τα μάτια και να καταλάβει τους κινδύνους αποκλεισμού της από την “all–inclusive” τουριστική ανάπτυξη. Η βιομηχανοποίηση του περιβάλλοντος πλήττει πρώτα απ’ όλα το ίδιο το αγαθό που φιλοδοξεί να πουλήσει. Η απαγόρευση της φυσικής διαβίωσης αποτελεί βάναυση καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, έχει οδυνηρές οικολογικές συνέπειες αφού οι αντίστοιχες περιοχές προορίζονται πλέον για τσιμεντοποίηση και αποτελεί πλήγμα στον πολιτισμό μας που έτσι αξιώνει το χρηματικό αντίτιμο ως αναγκαίο σε κάθε έκφανση της ζωής μας.
28.7.2013
Ηλιόσποροι
